Terugkoppeling van de spoedeisende hulp aan de ambulancedienst over multitraumapatiënten – om van elkaar te leren

Sinds oktober 2022 vindt er terugkoppeling plaats van de spoedeisende hulp aan de medisch managers van de ambulancediensten over multitraumapatiënten die niet primair in het traumacentrum gepresenteerd zijn. Charlotte Blase (Witte Kruis Noord- en Oost-Gelderland), Dax Hassell (Ambulancezorg Gelderland-Midden) en Ties Eikendal (Ambulancezorg Gelderland-Zuid) delen hun eerste ervaringen.

Wat was de aanleiding om te starten met deze terugkoppeling?

Ties: “Volgens de landelijke richtlijn moet 90% van alle multitraumapatiënten primair in een level-1-traumacentrum gepresenteerd worden. Deze norm is er omdat het traumacentrum het beste is toegerust om zwaar gewonde patiënten op te vangen. Maar die 90%-norm halen we in Nederland en ook in onze ROAZ-regio niet. In een werkgroep met vertegenwoordigers namens de ambulancediensten, ziekenhuizen en het MMT hebben we een dossieronderzoek gedaan om inzicht te krijgen in de patiënten die naar een level-2 of -3 ziekenhuis zijn gebracht en welke overwegingen daarbij meespeelden. Dit leverende verschillende vervolgacties op. Eén daarvan was om deze casussen te gebruiken om de prehospitale triage te verbeteren.”

Hoe wordt de terugkoppeling ontvangen?

Charlotte: “Ambulanceverpleegkundigen krijgen graag de medische conclusie van de SEH teruggekoppeld. Maar vanwege wet- en regelgeving is dat nog lastig te realiseren. Sinds oktober  krijgen we periodiek terugkoppeling over multitraumapatiënten die primair in een level-2 of -3 ziekenhuis zijn gepresenteerd. Deze terugkoppeling bestaat uit enkele gegevens uit de Landelijke Traumaregistratie. Hiermee kunnen we het bijbehorende ritformulier terugvinden in onze ritten-database. Deze casussen kunnen we gebruiken voor interne kwaliteitsverbetering. De terugkoppeling is op deze manier misschien omslachtig maar het is wel een begin.” Dax: “Door de terugkoppeling kunnen we van ambulanceverpleegkundigen horen waarop ze de keuze baseren om naar het traumacentrum te rijden of niet.”

Wat maakt het zo lastig om multitraumapatiënten te herkennen?

Ties: “We classificeren een patiënt als multitraumapatiënt wanneer deze een letselscore (Injury Severity Score = ISS) van 16 of hoger heeft. Deze classificatie gebeurt achteraf in het ziekenhuis op basis van iemands vastgelegde letsels. Maar vóórdat een patiënt vervoerd wordt, heeft deze geen diagnose maar klachten. Pijn in de buik, op de borst of aan een arm of been. Daar kunnen verschillende diagnoses achter zitten. Soms heeft een patiënt relatief weinig klachten, maar blijkt achteraf dat er toch ernstig letsel is.” Charlotte: “De discussie gaat inderdaad over een kleine groep, want bij het grootste deel van de patiënten is wel duidelijk dat deze naar het traumacentrum moet of dat er een begrijpelijke reden is waarom voor het level-2 of -3 ziekenhuis gekozen wordt.” Dax: “Bovendien moeten we niet onderschatten in wat voor omstandigheden een ambulanceverpleegkundige een inschatting moet maken. In korte tijd moet die beoordelen wat er aan de hand is, hoe ernstig het is en welk beleid toegepast moet worden. En dat doet een ambulanceverpleegkundige op straat met bijstanders of in een huis met verontruste familieleden eromheen.”

Waarom is het belangrijk om de prehospitale triage te verbeteren?

Ties: “Om de kwaliteit van zorg te optimaliseren moeten patiënten op de juiste plek terecht komen en de juiste zorg krijgen.” Dax: “In het Landelijk Protocol Ambulancezorg staan verwijscriteria wanneer je een patiënt het beste naar het traumacentrum kunt brengen. Mogelijk kunnen we in deze casuïstiek nog aanvullende indicatoren ontdekken waarbij je moet overwegen om naar het traumacentrum te rijden.”

Hoe gaat het verder met de terugkoppeling van deze casuïstiek?

Charlotte: “Naast de terugkoppeling per ambulancedienst, blijven we casussen bespreken in de werkgroep multitraumazorg. Zo kunnen we ontdekken waar gezamenlijke leerpunten liggen.” Ties: “Ik denk dat het belangrijk is om deze werkwijze in de werkgroep voort te zetten zodat we steeds meer onderbouwing krijgen op welke punten we de zorg echt kunnen verbeteren.”